HAKİM: Mecliste hayvan hakları önergeleri yanıtlanmadı
Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) raporuna göre, TBMM’de hayvan haklarına dair önergeler büyük oranda yanıtsız kaldı, yasama ve denetim süreçleri etkisiz kaldı.
Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM), 2025 yılının ilk altı ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan hayvan haklarına dair kanun teklifleri, araştırma önergeleri ve yazılı soru önergelerini inceledi. Rapor, Meclis’in yasama ve denetim fonksiyonlarının giderek etkisiz hâle geldiğini gösteriyor.
Önergelerin büyük kısmı yanıtsız kaldı
HAKİM’in incelemesine göre, 48 soru önergesinin 22’sine yanıt verilmedi. Yanıtlanan önergeler ise yüzeysel ve yetersiz kaldı. Raporda, özellikle ithal hayvanlar, yaban hayatın korunması, hayvan hastalıkları ve barınak koşulları gibi konularda toplumun yeterince bilgilendirilmediği vurgulandı.
Kanun teklifleri ve araştırma önergeleri
2025’in ilk yarısında “hayvan” anahtar kelimesiyle tespit edilen iki kanun teklifi CHP’li Nimet Özdemir tarafından sunuldu. Ayrıca, iki araştırma önergesi Demokrasi ve Progress (DEM) Partisi milletvekilleri tarafından hazırlandı. Ancak Meclis aritmetiği nedeniyle teklifler komisyonlarda bekletiliyor veya gündeme alınmadan reddediliyor. HAKİM, AKP ve MHP’nin çoğunluklarını kullanarak teklifleri geri çevirmesinin demokratik temsili tek sesliliğe indirdiğini belirtti.
Tarım ve Orman Bakanlığı’na yönelik önergeler
İncelenen 48 önergeden 39’u Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya yöneltildi. Önergelerin konuları şunları kapsıyor:
- İthal hayvanlar, ihracat ve aşılar (12 önerge)
- Hayvan hastalıkları (10 önerge)
- Barınaklar ve sokak hayvanları (9 önerge)
- Koruma altındaki hayvanlar ve biyoçeşitlilik (4 önerge)
- Balık ölümleri (3 önerge)
- Avcılık (2 önerge)
- Balıkçılık (1 önerge)
- Eğitim müfredatında hayvan sevgisi dersinin eklenmesi (1 önerge)
HAKİM’in değerlendirmesi
HAKİM, hak temelli politikaların ancak bilgiye erişim, çoğulculuk ve hesap verebilirlik ortamında gelişebileceğini vurguladı. Komite, TBMM’nin yasama ve denetim mekanizmalarının yeniden işler hâle getirilmesi gerektiğini, bunun şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim anlayışına katkı sağlayacağını açıkladı.
Yazar
