Rüzgâr yönü değiştiğinde kırlangıçlar ne yapıyor?
Kırlangıçların uçuş yönü ve yüksekliği, hava değişimini önceden gösterebilir. Bilim insanları bu davranışın biyolojik kökenini araştırıyor.
Kırlangıçlar, gökyüzündeki hareketleriyle yalnızca zarif uçucular değil, aynı zamanda doğanın kendi meteorologları olarak da görülüyor.
Bilim insanlarına göre kırlangıçların rüzgâr yönüne ve hava basıncına göre uçuş biçimlerini değiştirmesi, yaklaşan hava koşullarının habercisi olabilir.
Kırlangıçların Uçuşu, Yağmurun Habercisi mi?
Uzun yıllardır halk arasında “Kırlangıçlar alçaktan uçarsa yağmur gelir” sözü dilden dile aktarılıyor.
Uzmanlar bu inancın tamamen tesadüf olmadığını söylüyor. Havanın nem oranı ve basınç düştüğünde, küçük böcekler yere yakın uçuyor. Kırlangıçlar da beslenmek için onların izinden gidiyor — yani aslında yağmurun değil, böceklerin peşinden gidiyorlar.
Kuşbilimci Prof. Dr. Ayşe Gürkan, bu davranışın evrimsel bir uyum olduğunu belirterek, “Kırlangıçlar hava değişimlerini hissedebilecek kadar hassas. Basınç düşüşü onların kas sistemini ve uçuş biçimini bile etkiliyor,” diyor.
Rüzgâr Yönü, Göç Rotasını Belirliyor
Rüzgârın yönü, kırlangıçların göç güzergâhını da doğrudan etkiliyor.
Kuvvetli kuzey rüzgârları sırasında kırlangıçların daha düşük irtifada ve daha düz bir hat üzerinde uçtuğu gözlemleniyor. Bu sayede enerji tasarrufu sağlıyorlar.
Meteoroloji araştırmalarına göre, kırlangıçların toplu hâlde alçaktan uçtuğu günleri genellikle 24 saat içinde gelen yağışlar izliyor. Bu da onların doğadaki hassas dengelere karşı erken tepki verebildiğini gösteriyor.
Binlerce Yıllık Gözlem Geleneği
Kırlangıçların hava tahminciliği rolü, tarih boyunca birçok kültürde yer buldu.
Anadolu köylerinde, gökyüzündeki kırlangıçların hareketi tarım takvimini bile etkilerdi.
Yağmurun habercisi sayılan bu kuşlar, aynı zamanda yaz mevsiminin gelişinin de sembolü oldu.
Yazar
