Persian (İran Kedisi) Kedi Cinsi Rehberi
Kısa Tanım: Çok uzun ve yoğun tüy, yuvarlak yüz–kısa burun (brakisefalik yapı) ve sakin, sevecen mizacıyla dünyanın en bilinen kedi ırklarından biridir. Ev yaşamında sessiz, nazik ve kucak/yanında olmayı seven bir dosttur.
Hızlı Çetele
- Uysallık: 5/5
- Oyunculuk/Enerji: 2–3/5
- Zeka/Öğrenme: 4/5
- Çocuklarla Uyum: 4/5 (nazik çocuklarla)
- Diğer Hayvanlarla Uyum: 4/5
- Yalnız Kalma Toleransı: 3/5
Genel Özellikler
- Köken: İran/Ortadoğu kökenli hatların Avrupa’da geliştirilmesi
- Görünüm: Orta–büyük, kompakt gövde; geniş göğüs; kısa burun, büyük gözler
- Tüy: Uzun, çok yoğun ve ipeksi; düzenli ve dikkatli bakım ister
- Renk/Desen: Geniş yelpaze (tek renk, duman, tekir, iki renkli, colorpoint “Himalayan” varyant vb.)
- Ağırlık (yaklaşık): ♂ 4–6,5 kg | ♀ 3–5 kg
- Yaşam Süresi: 12–16 yıl
Karakter ve Davranış
- Sakin, evcimen ve şefkatli. Gürültüsüz, stabil rutinleri sever.
- İlgi sever ama talepkar değildir; okşama ve sessiz eşlik idealdir.
- Kısa, nazik oyunları tercih eder; yüksek yoğunluklu koşturmaya ihtiyaç duymaz.
Bakım ve Tüy/Yüz Yönetimi
- Tarama: Günlük kısa tarama (özellikle koltuk altı, karın, arka pantolon bölgeleri); keçeleşmeyi önler.
- Banyo: 4–8 haftada bir (bireye göre değişir); tam kurutma + sonrasında nazik tarama.
- Göz/Burun Kıvrımları: Brakisefalik yapı → göz akıntısı ve burun kıvrımlarında sekresyon olabilir; günlük nazik temizleyin.
- Tırnak/Kulak: 2–4 haftada tırnak; kulak içini düzenli kontrol/temizlik.
- Ağız ve Diş: Haftalık fırçalama + yıllık diş hekimliği kontrolü.
Beslenme
- Temel İlke: Hayvansal protein odaklı dengeli tam mama.
- Porsiyonlama: Düşük–orta aktiviteye uygun; kilo kontrolü önemli.
- Su & Islak Mama: Taze su sürekli; haftada birkaç ıslak mama hidrasyonu ve tüy-yumağı yönetimine destek olur.
- Hairball Yönetimi: Uzun tüy nedeniyle lif destekli veya hairball formülleri faydalı olabilir.
Sağlık Notları
- Brakisefalik (kısa burun) yapı → bazı bireylerde solunum/göz yolları hassas olabilir; tozsuz, serin ve iyi havalandırılan ortam sağlayın.
- Göz sağlığı: Akıntı ve tahrişlere karşı günlük bakım; gerekirse veteriner önerisiyle damla/temizlik ürünleri.
- Diş–dişeti hastalıkları: Düzenli ağız bakımı şart.
- Genel koruma: Yıllık check-up, aşılar ve iç–dış parazit koruması.
Bu bilgiler bilgilendirme amaçlıdır; tanı/tedavi için veteriner hekim takibi gerekir.
Sosyallik ve Eğitim
- Aile & Çocuk: Sakin çocuklarla uyumludur; nazik dokunuş kuralları öğretilmeli.
- Evcil Hayvanlar: Uyumlu ve sakin kediler/köpeklerle yaşayabilir; kademeli tanıştırma yapın.
- Eğitim: Basit komutlar ve ödül temelli kısa oyunlarda başarılıdır.
Ev Yaşamına Uygunluk
- Daire Yaşamı: Çok uygun. Sessiz dinlenme köşeleri, rahat yataklar ve tırmalama yüzeyleri sağlayın.
- Aktivite: Günlük kısa–orta nazik oyun seansları yeterlidir.
- Yalnızlık: 3–5 saat tolere eder; daha uzun süreler için çevresel zenginleştirme iyidir.
Örnek Günlük Rutin
- Sabah: Kısa okşama/bağ kurma + ölçülü kahvaltı
- Öğlen: Dinlenme/pencere önü + 5 dk tarama
- Akşam: 10 dk hafif interaktif oyun + göz/burun nazik temizlik
- Gece: Sakinleşme, su ve kum kontrolü
Sık Sorulanlar (Kısa)
- Tüy bakımı çok zor mu? Günlük kısa tarama ile yönetilebilir; düğümlenmeye yatkın bölgeleri her gün kontrol edin.
- Göz akıntısı normal mi? Kısa burunlu yapıda sık görülür; günlük nazik temizlikle yönetilir.
- Hipoalerjenik mi? Hayır; alerjisi olanlar önce kısa temas denemelidir.
